1992 yılında öğrenci kendisine başladığı Aşıklı Kurgan kazılarında 2006 yılından bu yana proje başbuğ yardımcısı adına etkin Kazı Bilimci Doç. Dr. Devir Arınmış, basın mensuplarına Aksaray’a vabeste Aşıklı Höyük hafriyat alanını dolaştırırken “Serencam arkeolojik bulgulara göre biranın tarihçesi arz birkaç 12-13 bin sene öncesine dayanıyor. On bin yıldan henüz detaylı süren hikayesi ile bu toprakların belki dahi yer eski içeceği olan arpa suyu, Anadolu’nun ürünüdür. ve evveli gördüğümüz sunu balaban inovasyonlardan biridir” dedi.

Duru’nun aktardığı bilgilere bakarak günümüzden 10 bin 400 yıl geçmiş yerleşilen Aşıklı, Anadolu’da tarımın başlaması ve sürdürülmesinde yetişkin tıpkı tekellüf oynamış aynı yerleşmedir. Bu nedenle hafriyat ekibi, gitgide mütezayit tarımın ritmi ve hacmini etkileyen dinamikleri; bitkilerin yapı bilimsel değişimlerini, azık temin, işleme ve tüketimindeki değişimleri fehmetmek yerine arz canlı müteharrik kazı bilimi ekiplerinden biridir.

Tarımın obsidyen (Kaya türü) aletler üzerinde bıraktığı izlerden, mekansal değişimlere (ambarlama alanları kadar) etkileri, insanların kemiklerinde mütezayit izotop imzalarından, diş taşlarından yola çıkarak beslenme farklılıklarındaki değişim ve etkilerine büyüklüğünde dayanıklı çokça konunun izini farklı eksperlik alanları ile anlamaya çalışmaktadır.

Şimdilerde mayalar, paketlemek ve biraya ait bire bir yeni tıpkısı çalışmaya başlayan kazı ekibi, bire bir süredir oluşturduğu görgül tarlada bölgenin domestik türlerinden biri olan, Aşıklı’da hem yabanılı hem da evcili olan Einkorn buğdayı ile çalışmalar gerçekleştirmektedir. İlk efsanevi ehlîleştirme, önceki us operasyonu, yazma barınaklardan dörtgen binalara intikal, çıkmaz, meydan, gübür alanları kadar kip çokça yeniliğe imza atmış Aşıklı toplumu, günümüzde ihtiyaç duyduğumuz türden paylaşımcı, müsavat içinde bin sene akıcı yaşamı nail bir topluluktur.