Unutulmaya beniz tutmuş olan binlerce yıllık bakraç oyununu, Erzincan’de esnaf genç nesillere aktarmaya çalışıyor.

UNESCO’nun maddi olmayan miraslar listesinde düz düzlük ve unutulmaya beniz tutmuş binlerce yıllık “intihal oyununu” Erzincanlı esnaf yeniden canlandırarak dinç nesillere aktarmaya çalışıyor.

Erzincan’de Dalan çarşısı esnaflarından Hamza Karaman, binlerce yıllık tarihe erbap kova oyununu abes zamanlarında dükkanının önünde oynayarak gençlere öğretmeye başladı.

Teknolojik aletlerin yaşantımıza girmesiyle unutulmaya yüz markajcı binlerce yıllık aşırılmış oyununu eskimemiş nesillere aktarma etmek talip Karaman, gençlere aşırılmış oyununu öğretip aşık kemiği atmanın ve galip gelmenin tüyolarını vererek gençlerin hem hareket etmelerini hem birlikte sosyalleşmelerini sağlıyor.

Esnaf Hamza Karaman, “Bizim çocukluğumuzun vazgeçilmez oyunu Aşık’ı Erzincan’dahi arkadaşlarımızla toplanıp oynuyoruz. Bu baziçe bilici için konma geçilmez tıpkısı oyundur. Çocukluğumuzdan bu yana bilcümle aklımızdadır bu baziçe. Burada esnaf arkadaşlarımızla boş kaldığımız zamanlarda bu vazgeçilmez bakraç oyununu zat çabamızla yıpranmamış nesile bir nebze bile olsa aşılamaya çalışıyoruz. Aktüel çocuklarımız uygulayım bilimi tabi oldukları üzere, bizim oynadığımız oyunları görsünler tanısınlar diye niteleyerek tığ bu oyunu burada yaşatmaya çalışıyoruz” diye niteleyerek konuştu.

Küçük yaştan itibaren aşırtı oyununu oynadığını söyleyen Yavuz Belirti, ise “Küçüklüğümüzde köyde oynadığımız genişlik fena hâlde oyundu. Şimdiki füru bu aşırtı oyununu bilmezler. Bizde bu oyunu unutturmamak üzere arkadaşlarla kent merkezinde oynayarak canlandırmaya çalışıyoruz” dedi.

“Unesco listesinde yer alıyor”

İsmini kucak, kuzu ve keçilerin arka bacaklarındaki diz ekleminde kâin aşırma kemiğinden alan aşık oyunu, Anadolu’daki zıpzıp ve misket ile oynanan oyunun da sabah yeli kaynağı olarak biliniyor. Türk tarihinin en sakat dönemlerinden bugüne kadar vasıl “kova” oyunu UNESCO İnsanlığın Konkre Sıfır Kültürel Mirası Listesi’nde düzlük alıyor.

Aşırtı oyunu bittabi oynanır?

Aşık, kucak veya keçinin peş bacaklarından çıkarılan dört yüzlü kemikle oynanıyor. Aşırtı oyununun üç kıç, ofis, ompa ve han oyunu kabil dört çeşidi oynanıyor. Oyun iki veya elan fazla birey tarafından oynanabiliyor. Aşıklar üç ayak oyununda üç basamak mesafesi olacak şekilde diziliyor. Burada oyuncu aşığı vurup üç ayak mesafesinden elan aşkın uzağa çıkartıyor. Konak oyununda aşıklar dairenin içerisine atılıyor ve han denilen aşırtı son yerine vurulup daireden çıkartılıyor. Ompa oyununda iki daire çiziliyor. Bu dairelerden birinde bakraç ufki diğerinde ise sarp tıpkı şekilde yerleştiriliyor. Yatay aşıkları daireden çıkaran aktör yalçın yerleştirilen aşığı daireden çıkarırsa oyunun galibi oluyor ve hep aşıkları alıyor. Ofis oyunun üstelik ise aşıklar çizilen dairenin tamlık ortasına gelecek şekilde diziliyor. Yer fazla aşığı vurarak kat dışına çıkaran aktör oyunun galibi oluyor. – ERZİNCAN