Türkiye’nin 5 almanak batkı risk primi (Itimat risk primi) CDS’leri 880 puanlardan 730’lara gerilese de dolar/TL 17.95 lira üzerindeki seyrini koruyor. Döviz cinsi borçlanma maliyetleri ise geçen yıldan bu yana genişlik gür oranda ikiye katlamış durumda. beraber ise özellikle bankalar gelmek amacıyla Kaynak ve bankacılık dışı sektörün ağustos-mesafe aylarını havi dönemde sönüm yahut çevirmesi müstelzim 22-23 milyar dolarlık aut borç bulunuyor.

Bankalardan Güvence biraz ay önceki Çatı Kredi ise güzeşte hafta faziletkâr maliyetler dolayısıyla eurobond yenilemesi yapmayacağını duyurdu. Ancak bu 22-23 bilyon doların yüzdelik 100 çevrilmesi dahi 5-6 milyar dolarlık finansman açığı yaratıyor.

Bu kadar paranın dışarı ödenmesi gerekiyor. Ama bankalar kadar bekletme süresi kullanılmadığı ve elan bir iki çevrildiği durumda ise içeriye getirilen dolar ve bankaların Kalıp Bankası ile swap miktarı azalacak. Bu üstelik Tarz Bankası’nın da etkilenmesi sonucunu doğuracak.

Maliyetler haddinden fazla yükseldi

Bankacılık sektöründen edinilen bilgiye bakarak vadeye akıllıca güdük vadelerde dolar istikraz maliyeti yüzdelik 9,5-10 seviyelerindeyken 7-8 senelik ince vadelerde ise yüzdelik 10-13 arasında değişiyor. Serencam 12 mahiye dönemde ise 50 bilyon doları bulan aynı dış finansman yükü var. Kaynakların verdiği bilgiye bakarak bankaların namus borcu gönderme rasyosu yüzdelik 90’larda ve yatay seyrediyor.

Vezneci dışı sektörün yüzdelik 128’lerde ancak yüzdelik 150’lerden aşağıya gelmeye başladı. Ağustos 2020 pandemi döneminde yüzde 70’lerin altına gelmişti.

Önümüzdeki dönemde 22-23 milyar doların yüzde 100 çevrilmesinin dahi kısaca 5-6 milyar dolarlık finansman açığı yarattığını bire bir bu kadar daha paranın dışarıya ödenmesi gerektiğini vurgulayan kaynaklar, Hazne’nin ise yaklaşık 3 bilyon dolarlık eylülde bir itfası bulunduğunu dile getirdi. Kaynaklar, bunun bakir tıpkı borçlanmadan mı yoksa başka kaynaklardan mı karşılanacağının ise belgisiz olduğunu kaydetti.

Güzeşte hafta ise Çatı Kredi Bankası’nın Çatlak 2022’bile vadesi dolacak 1 bilyon dolarlık resülmal bir tahvilini yenilemeyebileceği, koşulların bakir ihraç için ergonomik olmadığını haberi geldi. Bankaların bu yolu seçebileceğini belirten bankacılık kaynakları bu durumun ise içeriye bakir döviz girişini aksatma ihtimali taşıdığına meni etti.

Yüzde 100 oranında yenilenme finansman ihtiyacı ortaya çıkarırken yenilenmeme bile içeriye döviz girişini etkileyecek. Bankaların ve ciddi sektörün faziletli maliyetler nedeniyle söndürme yolunu yeğleme yazar borçları çevirmemesi durumunda Eşkâl Bankası ile bankacılık sektörü arasındaki swap işlemlerinin azalacağını dile getiren kaynaklar, dolar/TL’yi tutmanın elan da zorlaşabileceğini söyledi.

Mavera yandan Kaynak ve Maliye Bakanlığı’nın çolpa TL cinsinden 5 yıl (1.764 ahit) vadeli sabit kuponlu ara kazanç ihalesinde kemiksiz 8 bilyon 160,9 milyon TL bey yaptı. İhale öncesi yapılan 9 milyar TL rekabetçi sıfır tekliflerle satışla birlikte toplam komutan tutarı 17 bilyon 160,9 milyon TL’ye ulaştı. 6 ayda ayrımsız yüzde 10,10 kupon ödemeli tahvilin bileşik faizi arz bağan yüzde 16,70, sayı farkı yüzde 17,51, en erdemli yüzdelik 17,79 seviyesinde oluştu.

Kurumsal döviz talebini dahi etkiler

Tera Yatırım Esas Ekonomisti Enver Erkan da şunları söyledi: “TCMB’nin yayınladığı yer edimsel Mayıs 2022 bodur vadeli namus borcu istatistiklerine baktığımızda, Türkiye’nin amme + özel sektör namına 182,3 bilyon dolar gücük vadeli dış borcu bulunmaktadır. Bu rakamlar vadesine ayrımsız yıl ve daha kısa kalan dış borçları göstermektedir. Bunun medyun bazında kırılımlarına bakıldığında, 118.3 milyar dolarlık kısım özel sektör üzerindedir. Bankaların 54.3 milyar dolar, hakiki sektörün 61.1 milyar dolar bodur vadeli aut borcu bulunmaktadır. Bu borçların vadesi Mayıs 2023’e büyüklüğünde gelmiş olacak. Esasen bodur mehil üzere en yük yaratıcı konu çevrilecek borçların karşılığına dayalı, döviz kurlarının hangi olacağının belli olmaması.

Pozitif namına, Türkiye’üstelik kamu ve hususi sektörün eskimemiş vecibe alırken güncellenen riziko maliyetlerine katlanması ister. Türkiye’nin güzeşte yıl 300-400’lerde seyreden CDS’i şu anda 700-800’lerde seyrediyor. Yani ikiye katlanmış tıpkısı riziko maliyeti var. Güzeşte yıl bu zamanlarda yüzde 5,09 olan 5 almanak Eurobond faizimiz bugün yüzdelik 9,36 seviyesinde. Kısa vadelerde bu fark oransal olarak artıyor. 1 yıllık tenorda temsil dolar bazlı Eurobond faizinde 08.21 – 08.22 dönemleri beyninde yüzdelik 1,75’cilt yüzdelik 5,33’e aynı değiş var. CDS’deki bu kapsam da örneğin ilkgüz-ilk teşrin sendikasyonlarında ve aut piyasadan edinilen finansmanda üs etkisini gösterir. Namus Borcu itfalarında döviz kurundaki değişim, sendikasyon ve aut vecibe yenilemelerinde CDS ve ürem devreye girerek vecibe gönderme maliyetini yükseltecektir. Borçların çevrilmesinin finansman açığı kurumsal döviz talebini üstelik etkiler.”

Bu yol ruhsal gerilim daha aşkın

Piri Başbuğ Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Erhan Aslanoğlu üstelik vecibe ödeme takviminin mal piyasalarının gelişigüzel antlaşma yakından izlediği tıpkı olgun olduğuna dikkat çekti. Bağ Bozumu aylarında hakeza yıpranmamış bire bir döneme gidildiğini kaydeden Aslanoğlu, şunları söyledi: “Bu el ruhsal gerilim daha çok. Bunun biraz nedeni var. Birincisi istikraz maliyetini etkileyen global faizler ve CDS’ler geçmişe bakarak çokça faziletkâr. Ince süredir global faizler çok düşük olduğu üzere borçlanma maliyetimizi vakit kaybetmeden CDS artışları etkiliyordu. Deminden hem CDS’ler elan erdemli hem da faizler. Ülkemizin döviz cinsinden borçlanma maliyetleri tarihi faziletkâr seviyelere ulaştı. Bile global tutum resesyona gidiyor. Bu çerçevede aut borçları çevirme maliyeti yanı sıra bunun kullandırılması sonucu yüreklilik riskleri de artmaya başlıyor. Bu nedenle borçları çevirmeden bloke etmek eke bire bir alternatif olmaya başladı. Bu yola gidecek kurumların olduğunu görüyoruz. Borcu vermek hem içeride güven maliyetlerini hem üstelik gelecekte ödeme yükünü arttıracak. Temas iki durumda döviz kurlarında ruhsal gerilim yaratıyor. Aut mahiyet ihtiyacı olan tıpkı iktisat yerine tahakküm ayrımsız tablo çıkıyor. Dışarıdaki faizler ve dinginlik için yapabileceğimiz birşey namevcut. Ancak CDS’simizin yüksekliği bizden kaynaklanıyor ve yeryüzü mehabetli nedenlerinden birisi uyguladığımız mal politikası ve yaşadığımız pahalılık. Mal politikamızın yönünü yeniden yeniden düşünmekte yarar var.”

Bankalar yenilememe yöntemini seçebilir

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) ETÜ Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ofans Kasıt ilkgüz-boşluk döneminde umum kesimlerin hamile dış namus borcu yenilemesi olduğunu hatırlatarak şöyle konuştu:

“Dolar maliyeti ise oldukça faziletkâr ve bu asıl kesimin bankaların sönüm yapmasına borçları baştan çevirmemesine posta açabilir. Bankaların birlikte emniyet tevdiat oranları yüzde 100’nam altında bulunuyor. Bankaların bu nedenle döviz kredisi ödeme ihtiyacı bulunmayan. Döviz kredisi vermeyeceklerse birlikte sendikasyon yenilemeye ihtiyaçları olmayacak. 22-23 milyar dolar sakil bir nicelik ve önümüzdeki 12 kamer içinse 50 milyar doları bulan benzeri dış finansman yükü ortaya çıkabilir. Suret Bankası rezervleri ise bu konuda ensiz kalıyor. Önümüzde nüfuzkâr ayrımsız dış borç yenilemesi var. Şu dakika piyasada içeriye mal girişi üzerine spekülasyonlar dolanıyor. Ancak söylenilen miktarlarda giriş olmazsa kur üstünde sıkıntı artabilir. Türkiye’nin iki balaban bankası da riskleri gördükleri üzere borçlarını yenilemiyorlar ve ilkgüz antrakt döneminde risk priminin elan da artacağını düşünüyorlar. Bunun beraberinde eylül-aralıkta erke maliyetlerinin inanılmaz olacağını düşünüyorum. Kırıcı ekstra aynı finansman yükü baskısı olacak.” (ACUN-Çiy TURHAN)

Türkiye takanak artışında Çin’in peşi sıra ikinci

 

Türkiye takanak tahsilatının arz baskı yapıldığı 14’üncü mutluluk

 

5 yıllık CDS 9 haftanın dibinde