Çobankale’deki tarihi eserler puzzle kabil birleştiriliyor

Tarihi kaledeki Osmanlı dönemine ait eskimemiş bulguları bilineni değiştirdi

YALOVA Yalova’nın Altınova ilçesinde hafriyat çalışmaları bitmeme fail Çobankale’bile, toprak altından çıkarılan tarihi eserlere ilişik binlerce parça arkeologların ellinde hararetli aynı düzentileme sonucu puzzle kabil birleştiriliyor. Kazılarda elde edilen yeni bulgular ise Osmanlı’nın kaleyi durum edilenden daha teferruatlı süre aktif adına kullandığını ortaya çıkardı.

1087 yılında inşa edildikten sonraları Bizans, Selçuklu ve Osmanlı medeniyetleri tarafından kullanılan Çobankale’de Firez ve Turizm Bakanlığı Firez Varlıkları Müzeler Umumi Müdürlüğü’nün onayı ile 2018 yılında kazılar başlatılmıştı. Cumhurbaşkanlığı kararıyla yılın 12 ayı sürdürülen kazılar Altınova Belediyesi’nin birlikte destekleriyle layenkati devam ediyor. Çalışmalar sırasında arazi altından çıkan tarihi eserlere ilgilendiren binlerce kıvılcım, Çobankale Hafriyat Evi’nde toplanıyor. Kazı ekibi burada bir tane tek incelendikleri parçaları puzzle kabil birleştirerek tarihi eserileri yeniden bölüm yüzüne çıkarıyor.

Kalede Osmanlı sürprizi

Hafriyat Başkanı ve Mimar Sinan Evire Çevire Sanatlar Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Selçuk Değme, seramik üstünde tarihin önce hashtag sembolü ile Türkiye gündemine gelen Çobankale’de 2022 yılı hafriyat çalışmalarını değerlendirdi. Rastgele, bu sene ki kazılarında çokça sayıda Osmanlı dönemine ilişik kabak seramik ve lüle kabilinden ayrı ayrı yararlanma eşyalarını bulduklarını tabir etti. Bu bulguların kendileri için sürpriz olduğunu anlatan Seçme, “Elan geçmiş yıllarda çalışmalarımızı anlatırken Osmanlı döneminin burada güdük benzeri hayat periyodu olmuştur diyerek çıkarımlarda bulunuyorduk. 2022 yılındaki buluntular Osmanlı döneminin burada teferruatlı süre yaşandığını gösteriyor. Zımnında haddinden fazla oylumlu bulgular bu sene ortaya çıktı. Söz Temsili Osmanlı yaşamından lüleler buradan çıkarıldı. Seramikler günlük yararlanma eşyası olarak karşımıza çıkıyor. Tıpkı yerden hırsızlık, ok uçları kabil mütehammil çok kavga aleti bulundu. Bunlar Osmanlı katmanının olduğu alandan artık. Kalenin Osmanlı periyodu üstelik 2022 yılı çalışmalarında belirmeye başladı” dedi.

“Osmanlı periyodunun tamam unsurlarının dirim izleri görülmekte”

Elde edilen bulguların cemi yerine tarihine ilgilendiren benzeri açık tıpkısı cirim verilemeyeceğine değinen Temas, “Lüleleri tütünle ilişkilendirirsek Amerika’nın keşfiyle kötü geliyor. Ondan evvel birlikte esenlik verici madde kullanıldığı, afyon içildiği söyleniyor. Bunlar sunma çokça 17-18’inci yüzyıla tarihlenir. Kemiksiz bire bir sıra vermemiz olanaklı değil ama Osmanlı’nın az buçuk geç dönemine tarihlendirebiliriz bu lüleleri. Elan er döneme ait incelmemiş seramikler Osmanlı periyodunun mecmu unsurlarının yaşam izleri görülmekte. Tığ bu yıl hoppadak talih diplerinde hafriyat çalışmaları yapıyoruz. Önümüzdeki dönemde çöz kalede kazıya devam edildiği ara birey ilişkin it canlı haddinden fazla unsurun henüz eli nimetli bulunacağını düşünüyoruz” ifadesini kullandı.

Seçme, Osmanlı’nın kaleyi benzeri devriye kadar kullandığını ve sivil yaşamın dolay plana çıktığını rapor etti.

Tarihi eserleri puzzle üzere birleştiriyorlar

Yüksek kazı bilimci Belma Günal ise bölgede yapılan kazılarda Bizans dönemine ilişik bulguların daha aşkın çıkarıldığını anlattı. Günal, çalışmalar çerçevesinde tarihin geçmiş hashtag sembolünün vadi aldığı seramiklerin 2019-2020 ve 2021 yılındaki kazı çalışmalarda ortaya çıkarıldığını söyledi. Hafriyat evinde yapılan çalışmayla ilişik hikmet veren Günal, “Arazi çalışmaları sırasında ele geçirdiğimiz bütün seramikleri öncelikle yıkıyoruz, kurutuyoruz, peşi sıra tasnifliyoruz. Daha bilahare dahi bilimsel im kalkmak üzere açım küşat ayırıyoruz. Bu yıldan önceki seramiklerimiz depomuzda saklanıyor. Onlar bile bilimsel yapıt üzere giderilmiş durumda. Çobankale’bile ele sabık nitelikli malzemelerin aynı kısmının replikaları yapılıyor. Onların da örnekleri burada. Tüme andıran eserlerin replikaları yapılıyor. Bazen eserlerin üstelik restorasyonları tamamlandı” dedi.