Mütezayit inşaat maliyetleri kullanılmamış hane mensur etmeyi zorlaştırırken, ılımlı sınıfın alımlarını bile düşürdü. İMKON verilerine göre akıbet 1 yılda materyal fiyatlarında averaj yüzdelik 229 artma yaşandı. Mart 2021’da 5 bin 500 TL olan yapım demirinin tonu, Mart 2022’bile yüzdelik 190 oranında artarak 16 bin TL’ye yükseldi.
Acun Gazetesi’nden Leyla İlhan’ın haberine göre; 2021 yılı mart ayı ve 2022 yılı mart kocaoğlan beyninde; çimentonun tonu 250 liradan yüzde 300 artarak 1000 liraya, betonun metreküpü 220 liradan yüzdelik 300 artışla 800 liraya, alüminyumun kilosu 35 liradan yüzde 171 artışla 95 liraya ve yer camın metrekaresi 90 liradan yüzdelik 222 artışla 290 liraya imdi. İnşaat sektörü temsilcileri, orta sınıfın hane almasının giderek zorlaştığını belirtirken, firmaların mütenakıs arzdan âlem mevrut zamları hane fiyatlarına yansıtacağını söyledi. Mavera yandan akim göz alamayan, ikinci ele yöneldi, bu de ikinci halk göz fiyatlarını yükseltti. Bozuk ve yeni hane arasındaki denk farkı yüzdelik 10’a kadar geriledi. TÜİK rakamları dahi ikinci elde mütezayit öğrenci dikkat çekti; verilere bakarak 2020 yılında mecmu konutlar içre ikinci ahali satışların mir payı yüzdelik 65,2 iken, 2021 yılında bu cesamet yüzde 69,1’e büyüklüğünde imdi.
1 yılda çimento ton fiyatının 250 liradan 1000 liraya yükseldiğini nâkil İstanbul İnşaatçılar Derneği (İNDER) Başkanı Nazmi Durbakayım, “Fiyatlar elan üstelik artacak görünüyor. Bir Vakitler arz yüksekken müstahsil bu eşit artışlarını tıpkısı şekilde dengeleyebiliyordu. Demin anca ayrımsız nitelik bulunmayan. Zira yeryüzü bulunmayan, kullanılmamış proje namevcut. Dolayısıyla, olduğu üzere zamları aktarması geçişsiz. Şimdi bizde betonun, çimentonun, demirin maliyeti arttıkça bu bedelleri satışlara yedirmek zorundayız. Ancak haddinden fazla proje yapılırsa, en fazlalaşacak ki zamlar daha beş altı yansıtılsın” dedi.
İnşaat Müteahhitleri Konfederasyonu (İMKON) Başkanı Tahir Tellioğlu ise, “Çimento bir zamanda birçok malzemenin değer artışını da tetikliyor” dedi. İnşaat metrekare maliyet bedellerinin yer dünya 6 bin TL’lere geldiğini tabir eden Tellioğlu, “Yer karışma Türkiye genelinde averaj 12 bin TL’ye yükseldi metrekare ünite fiyatları. 2 kamer ilk 10 bin TL seviyesindeydi” şeklinde konuştu. 2005 yılında Türk vatandaşlarının konuta erişim oranın yüzdelik 35 ila 40 iken 2014-2016 yılında bu oranın yeryüzü faziletkâr seviyesine çıkarak yüzdelik 70’e geldiğini anlatan Tellioğlu, “Yani 100 kişiden 70’i ev alabilir düzem oluşmuştu. Demincek geldiğimiz noktada gene yüzde 30-40 bandına geriledik” açıklamasını yaptı.
İkinci eldeki talebi değerlendiren Zingat.com Bey ve Ticari İlişkiler Direktörü Işaret Karaismailoğlu, “Geçtiğimiz sene satılan 3 konutun 1’i serencam çeyrekte satıldı. Ağırbaşlı taleple bu arada gerçekleşen satışların arkası sıra bozuk ev ile kullanılmamış hane arasındaki değer farkının kapandığını izlem ettik. Eşit farkının kiralamadan tezayüt çıktı satışta kendini gösterdiğini gözlemliyoruz” dedi. 2021 başında eski konut ile yıpranmamış hane arasındaki kıymet farkının aynı yılın mabeyin ayında 10 puana kadar gerilediğini izleme ettiklerini belirten Karaismailoğlu, “Eşit artım trendlerini incelediğimizde serencam 1 yılda talih geneline baktığımızda konut fiyatları tahminî yüzdelik 60 arttı. Zingat.com geçmiş zar verilerine göre, bir özelliklere eş kullanılmamış yapılar ile çarkıt yapılar arasında normal şartlarda yüzde 30-40 aralığında bedel farkı olurdu” dedi. Karaismailoğlu, İstanbul, İzmir kabilinden büyük iller ile bu illerin merkezi ilçelerinde hele denk farkının kapandığını izlem ettiklerini söyledi. Sonuç 10 yıla baktıklarında bir numara umum ve ikinci halk basamak satışlarının 2013-2018 döneminde birbirine mail seyrettiğini tabir fail Karaismailoğlu, “2018 yılından itibaren ise birinci ahali konutların payı gerileyerek 2019’birlikte yüzde 38’e, 2020 ve 2021’üstelik ise yüzde 31’e düştü. Tabii burada makasın daralmasını yemeden içmeden ortalık dinamikleriyle açıklayamayız. Ürem oranlarının erdemli seyrettiği dönemlerde alelhusus yatırım amaçlı ev alımlarının durağanlaştığı ve hane talebinin ötelendiği, ertelenen talebin faizlerin düştüğü dönemlerde satışları hızlandırdığını biliyoruz. Faizlerin sahih anlamda enfl asyonun altında olduğunu düşünen ve yatırım beğenmek isteyen vatandaşlarımız amacıyla göz halen gelgelli tıpkısı yatırım uzlaştırıcı” değerlendirmesini yaptı.
Yer Sarsıntısı sonrası mamul ikinci ahali konutun gelişigüzel zaman gelgelli olduğunu tamlayan İstanbul Emlak Brokerleri Kulübü (İSTEB) Başkanı Yüce Özcan, “Kentsel dönüşümün hızlanması, kentteki arsa arzının azlığı, bozuk dairelerin satın alınıp müteahhite verilebilme seçeneğini arttırdı” dedi. Karşılık artışının ise ikinci eldeki stokların bir numara eldeki sayıya göre elan beş altı olmasından kaynaklandığını dile getiren Yüksek Özcan, “Birinci halk/ikinci umum fiyatlardaki ayırt azalmaya başladı. Bu hayatiyet piyasadaki faiz indirimleri ve dövizdeki ötede yükselmeyle alay malay gözle görülür oldu” açıklamasını yaptı. Özcan, farkın fakat bir numara umum basamak üretiminin çoğalması ve fiyatlara ulaşılabilirlik halinde düzeleceğini kaydetti.
Eşit farkının kapanma sürecinde, üç konunun belirleyici olduğunu belirten TSKB Taşınmazlar Valüasyon Genel Müdürü Makbule Yönel Cevher, “İlki enfl asyona alın sığınma aracı namına gine konutun görülmeye başlanması, ikincisi yapım maliyetlerinde çok çabuk ve öngörülmeyen artma. İnşaat maliyetlerindeki artışı eklediğimizde artışın ne büyüklüğünde ve ne hızda devam edeceğinin öngörülemiyor olması üstelik hem çarkıt hem de bakir konutun fiyatını yükseltiyor. Buradaki akıl da yerine koyma maliyetinin herhangi bir güzeşte çevrim artıyor olması. Üçüncüsü üstelik salgın ile değişen ev tercihleri. Bu uzanım de eldeki konutun değerini artırıyor” dedi. Beşiktaş, Kadıköy, Şişli üzere merkezi noktalarda fiyat farkının daha beş altı olduğunu kaydeden Mücevher şu değerlendirmede bulundu: “Bu durumun ortaya çıkmasında eskimemiş basamak stokunun bu bölgelerde oldukça mecbur olması, kentsel inkılap potaniyeli içeriyor olması, depreme dayanabilen medar özelikleri kabil konuların deli dolu olduğunu düşünüyorum. Bozuk ve yeni konut fiyatları arasındaki farkın özelikle depremin hatırlandığı dönemlerde çok artma gösterdiğini dahi belirtmekte kâr evet. Şu anda hareket 2019 Eylül ayına nazaran ruzname maddelerinin daha madun sıralarına inmiş görünüyor. Motivasyonun daha çok bozuk ya dahi yıpranmamış tek farketmeksizin tıpkısı hane alıp tapu sahibi tevessül etmek şeklinde olduğunu düşünüyorum.”
Son 1 yılda çimento fiyatlarında yüzde 300’e yakın çoğalma yaşandığını anlatım fail amade beton sektörü temsilcileri, “Mart ayında yüzdelik 30 remiks yapıldı. Deminden yeniden yüzdelik 30 daha remiks yapılacak. Sonunda artım oranı aynı ayda yüzdelik 60’a çıkma” dedi. Bu zamlarla hazır beton firmalarını taahhütlerini yerine getiremeyeceğini belirten kesim temsilcileri şu açıklamayı yaptı: “Bu genişlik sözleşmesi bitecek olan üstencilik firmalarını birlikte zorluyor. Vaktiyle sözleşmelerde çimentoyu almaları amacıyla müteahhitlere 6 ay müddet koyarken, akıbet 1,5 ayda bu süreleri 1 ay ile 2 ay arasına çektik. Artık 10 günde fiyatlar değişiyor. Dolayısıyla para almadan zam isteyince müteahhit çığlık ediyor ve kendince başı yerde arıyor. Bazı beton firmaları bile kalan fiyatlardan dünya ifa güçlüğüne düşüyor” dedi.
İnşaat Malzemeleri Uran Endeksi şubatta düştü
İnşaat malzemeleri ihracatı 2,4 milyar dolara ulaştı
Euro Bölgesi’nde yapım üretimi arttı
Maliyet artışı inşaatta taşeron sorununu başlattı
