NEW Birleşmiş Milletler Azık ve Tarım Örgütü (FAO), Arsıulusal Mal Fonu (IMF), Dünya Bankası, Acun Besin Programı (WFP) ve Dünya Tecim Örgütü (DTÖ), besin ve tagaddi güvenliği konusundaki toptan krize müteveccih evgin gösteri çağrısında bulundukları ortak izah yayımladı.
Açıklamada, Kahramanmaraş merkezli depremlerden beis gören Türkiye ve Suriye halkına başsağlığı dilenirken, kuruluşların durumu yakından izlediği ve fariza alanlarına giren vacip destekleri uydurmak amacıyla çalıştıkları belirtildi.
Fakirlik ve besin güvensizliğinin onlarca yıllık kalkınma kazanımlarına karşın toptan adına arttığı vurgulanan açıklamada, tedarik zincirindeki aksaklıklar, iklim değişikliği, Kovid-19 salgını, ürem oranlarındaki artışlar yoluyla finansal sıkılaştırma ve Rusya- Ukrayna Savaşı’nın küresel azık sisteminde ayrımsız görülmemiş şoka neden olduğu anlatım edildi.
Açıklamada, onlarca ülkede koşa haneli enflasyonun görüldüğüne, dünya genelinde besin enflasyonunun erdemli kalmaya devam ettiğine işaret edildi.
WFP’ye bakarak 79 ülkede 349 milyon insanın besin güvensizliği yaşadığı ve daraç tagaddi yaygınlığının arttığı aktarılan açıklamada, küresel besin arzının 3 yılın sunu düşük seviyesine düşeceğinin hesap edilmesi dolayısıyla bu durumun daha bile kötüleşmesinin beklendiği kaydedildi.
Açıklamada, FAO ve WFP’nin “açlık sıcak noktaları” adına tanımladığı ve 16’sı Afrika’de atılmak üzere 24 ülkedeki ihtiyacın yara olduğu vurgulandı.
Ülkelerin besin, mahrukat ve basılmış fiyatlarındaki artışa cevap yerine verdiği sübvansiyonlarla yaptığı harcamalara meni edilen açıklamada, bağan gelirli ülkelerde içtimai siper önlemleri için 4,3 milyar dolar, faziletkâr gelirli ülkelerde da 507,6 bilyon dolar harcandığı belirtildi.
Fonlara evgin ihtiyaç var
Açıklamada, gıda ve beslenme krizinin kötüleşmesini göğüslemek için kuruluşların “açlık yunak noktalarını yetmek”, “ticareti kolaylaştırmak, piyasaların işleyişini düzeltmek ve hususi sektörün rolünü imar etmek” ve “dokuncalı sübvansiyonları yeniden yapmak ve bürümek” başlıklarındaki müstacel önlemler sıralanırken, ülkelerin krize yanıt vermede bodur vadeli ivedi müdahaleleriyle ayrıntılı vadeli dayanıklılık çabalarının dengeli olması gerektiği vurgulandı.
Kuruluşların, hükümetleri ve bağışçıları, ısıdam noktalardaki ihtiyaçları karşılamak için büyüklük düzeyindeki çabaları desteklemeye çağırdığı açıklamada, WFP ve FAO’nun genişlik savunmasız durumdakilere hemencecik bakım verebilmek üzere acilen fonlara ihtiyacı olduğuna dikkat çekildi.
Açıklamada, ülkelere, düşük gelirli azık ithal fail ülkelerdeki çöllük tüketicilerin gıdaya erişimini engelleyebilecek dış satım kısıtlamaları gibi politikalardan kaçınmaları, besin ve matbu mevcudiyetini düzeltmek için ticareti kolaylaştırıcı önlemleri almaları ve ticaret finansmanı girişimlerini slayt ve ayrımcı olmayan şekilde desteklemeleri çağrısında bulunuldu.
Mevcut sübvansiyonların durumuna birlikte değinilen açıklamada, ülkelerin, umumi evrensel sübvansiyonları, toptan besin güvenliği ve sürdürülebilir besin sistemleri amacıyla elan bereketli hedeflenmiş programlara müteveccih yeniden düzenlemesi ve kullanması gerektiği tabir edildi.
Açıklamada, sosyal himaye ile azık ve basma piyasalarındaki temel strüktürel zorlukları ele almak üzere şimdiden harekete geçildiği fakat ince devamlı ayrımsız krizi gölge etmek amacıyla kilit alanlarda elan ahenkli eylemlere gerekseme bulunduğu kaydedildi.
