Global piyasalarda, cemaziyelevvel ABD Forma Bankası’nın (Fed) peş peşe 3. kez 75 temel puanlık ürem artırımına gitmesi ve agresif adımların ati dönemde üstelik devam edeceği sinyali vermesinin ardından satıcılı tıpkısı gidiş izlenirken, gözler zaman İngiltere Dalan Bankası (BoE) ve Türkiye Cumhuriyet Şekil Bankası’nın (TCMB) nema kararına çevrildi.

Fed Yalınlık Ortalık Komitesi (FOMC), geçmiş federal fonlama oranını beklentiler doğrultusunda 75 temel fakül artırarak 2008’den bu yana sunu erdemli kırat olan yüzde 3,00-3,25 bandına çıkardı.

Üyelerin ati döneme ait projeksiyonları daha faziletli aylakçılık ve vahim hesaplı büyümeye işaret ederken, enflasyonun fakat 2025’te Fed’in yüzde 2’lik hedefine mankafa döneceğini ortaya koydu.

Yetkililerin federal fonlama oranına ait medyan beklentileri ise sene sonu amacıyla yüzde 4,4 ve 2023 üzere yüzdelik 4,6 düzeyinde gerçekleşti. Bu da Banka’nın kasım ve antrakt aylarında gerçekleştireceği toplantılarda arz beş altı 125 baz nokta ile agresif ürem artırımlarına bitmeme edeceğini gösterdi. Güncellenen projeksiyonlarla faiz indirimi başlangıcı amacıyla 2024’e işaret edilmesiyle bu yönde ilk hamlenin ati yıl yapılabileceği beklentileri birlikte şimdilik rafa kalkmış oldu.

Kararın ardından değerlendirmelerde bulunan Fed Başkanı Jerome Powell, Banka’nın enflasyonu yüzde 2 hedefine düşürme taahhüdüne sıkı sıkıya bağlı olduğunu ve bunu gerçekleştirene kadar savaşım edeceklerini söyledi.

Powell, enflasyonu düşürmenin üzüntülü olacağını vurgulayarak, “Eşit istikrarını sağlamamız gerekiyor, yoksa bilahare henüz fazla yara çekeriz. Bari bunu yapmanın kedersiz bire bir yolu olsaydı amma bulunmayan. Bizim ihtiyacımız olan enflasyonda anlamlı bire bir şekilde hor taraflı yüklülük oluşması. Bunu vira etmek istiyoruz.” ifadelerini kullandı. Gelecek periyot getiri artırımlarının açıklanacak verilere bağlı olacağını nâkil Powell, toplantıdan toplantıya değişmeyen vermeye devam edeceklerini kaydetti.

Gelişmelerin peşi sıra, mülk piyasası fiyatlamalarında Fed’in gelecek ay da 75 baz puanlık repo artırımına gideceği ihtimali yüzdelik 69’a yükselirken, ara kazanç piyasasından çıkışlar hızlandı. BENDE’nin 10 almanak ara kazanç faizi yüzdelik 3,62’yle Küçük Ay 2011’den bu yana bildirme erdemli seviyeyi görmesinin peşi sıra yüzde 3,55’te dengelendi. ESIR’nin 2 yıllık arbitraj faizi bile Ilk Teşrin 2007’den bu yana ilk kez yüzde 4,14’ü sınav etti. Dolara olan talebin güçlenmesi ile gayrı mutluluk para birimleri üzerindeki sorumluluk dahi artarken, dolar endeksi yükselişini sürdürerek 111,8 ile 20 yılın zirvesine çıktı.

Bu gelişmelerle evvel New York borsasında menfi tıpkısı tempo izlendi. Dow Jones ve S&P 500 endeksi yüzde 1,7’lik, Nasdaq endeksi dahi yüzde 1,8’lik derece kaybıyla tahminî 2,5 ayın genişlik düşük seviyesine gerilerken, fihrist vadeli kontratların bakir güne bile düşüşle başlaması dikkati çekiyor.

Avrupa tarafında, enerji krizine yönelik alınan tedbirler ve Rusya- Ukrayna savaşı kapsamında mütezayit jeopolitik riskler gündemin odağındaki yerini korurken, bugün BoE’nin ürem kararı bekleniyor. Bankanın siyaset faizini 50 baz puanlık artırımla yüzdelik 2,25’e yükseltmesi beklenirken, 75 temel puanlık tasarruf ihtimali bile göz ardı edilmiyor. Bu sene şubat, mart, mayıs ve haziran aylarında 25’er temel puanlık, ağustosta 50 temel puanlık repo artırımı gerçekleştiren Banka’nın muhtemel 75 temel puanlık hamlesi, 33 yılın sunu balaban adımı namına gösteriliyor.

Dün Fed’in repo kararı öncesi kapanan Avrupa borsalarında alıcılı tıpkısı azimet izlenirken, Almanya’birlikte DAX 40 endeksi yüzdelik 0,76, Fransa’bile CAC 40 endeksi yüzde 0,87 ve İngiltere’da FTSE 100 endeksi yüzdelik 0,63 yükseldi. Ekü/dolar paritesi ise güçlenen doların etkisiyle 0,9809 ile Teşrinievvel 2002’den bu yana yeryüzü bağan seviyeye gerilerken, Avrupa’bile dizin vadeli kontratlar yıpranmamış güne yüzdelik 1’i çok düşüşle başladı.

Asya tarafında, bugün kararlarını açıklanan Japonya Minval Bankası (BoJ), faizlerde ve servet politikasında değişikliğe gitmezken, bakir çeşit koronavirüs (Kovid-19) salgınına müteveccih devreye alınan hususi kaynak tedariki programını kademeli olarak kaldırılacağını duyurdu. Toptan çapta form bankalarının saldırgan aynı şekilde eli sıkı dünyalık politikaları uyguladığı sonuç dönemde BoJ’un emsallerinin tersine “güvercin” tutumunu sürdürmesine esbabımucibe yerine, salgınının ekonomiye bitmeme eden etkisi ve Rusya-Ukrayna savaşı dolayısıyla büyümede süfli cepheli riskler gösterildi.

Kararın ardından dolar/yen paritesi 145,4’e büyüklüğünde çıkarak 24 yılın en erdemli seviyesini gördü. BoJ, elan ilk dolar/yen paritesinin 145’i test etmesinin ardından doğrudan döviz müdahalesinin habercisi olan büyüklük kontrolü yapmıştı. Bu durum muhtemel bire bir engelleme gelebileceği endişeleri ile piyasaların alesta olmasını birlikte getirirken, bahis konusu hamlenin bâtın de yapılabileceği belirtiliyor.

KUL’li envestisman bankası Goldman Sachs üstelik Çin’e yönelik büyüme beklentilerini düşürürken, bu gelişmelerle kapanışa mümasil Çin’üstelik Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,3, Japonya’bile Nikkei 225 endeksi yüzdelik 0,6 ve Hong Kong’üstelik Hang Seng endeksi yüzde 1,9 derece kaybetti.

Yurt ortamında, dün küresel çapta mütenakıs risk iştahı ve bankacılık hisselerinde bitmeme fail satma baskısı ile BIST 100 endeksi günü yüzde 0,97 azalışla 3.245,76 puandan tamamladı. Dolar/TL, mazi yüzde 0,1’lik artışla 18,3275’ten kapanmasının ardından, bugün bankalararası piyasanın açılışında 18,3480’den muamele görüyor.

Analistler, Fed’in gelecek döneme ilgili projeksiyonları ile ekonomide “kolay iniş” beklentilerine röfle düştüğünü belirterek, artan sükûnet ihtimaline rağmen saldırgan ürem artırımlarına devam edileceği sinyalinin küresel çapta riziko iştahının azalmasına hastalık olduğunu söyledi.

Bugün yatırımcıların BoE toplantısından çıkma kararlara odaklandığını nâkil analistler, sıkı içre ise gözlerin Türkiye Cumhuriyet Tarz Bankası (TCMB) ürem kararına çevrildiğini tabir etti.

Analistler, bugün fen gündeminin da kilolu olduğuna meni ederek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 3.200 puanın destek, 3.300 seviyesinin dayanım konumunda bulunduğunu bildirdi.

AA Finans’ın anketine katılan ekonomistlerin çoğu, tıpkısı hafta vadeli ürem ihale faiz oranının (yöntem faizi) yüzde 13’te sabit bırakılmasını bekliyor. Mavera yandan ankete katılan 29 ekonomistten 9’u siyasa faizinde 100 baz puanlık, 1’i ise 50 temel puanlık tenzilat öngörüyor.

Piyasalarda zaman izleme edilecek veriler şöyle:

10.00 Türkiye, ilkgüz kocaoğlan mütemmim büzük endeksi

14.00 Türkiye, TCMB’nin ürem kararı

14.00 İngiltere, BoE’nin ürem kararı

14.30 Türkiye, haftalık mal ve vezneci istatistikleri

15.30 ÇAKER, 2. çeyrek cari denge

15.30 ESIR, haftalık aylakçılık başvuruları

17.00 Ekü Bölgesi, eylül kocaoğlan bitiren hamaset endeksi