YANLIŞSIZ Öğür Kayseri Mebus İsmail Emrah Karayel, Türk askerinin Azerbaycan’daki görev süresinin uzatılmasına müteveccih tezkereye ilgili, “Türk askerinin orada bulunması hem kardeş Azerbaycan’a aynı yürek sağlanması hem dahi bu bölgede barışın, istikrarın temini anlamında serencam adım kebir.” dedi.
Türk Silahlı Kuvvetlerinin (TSK) Azerbaycan’daki fariza süresinin 17 Kasım 2022’den itibaren 1 yıl uzatılmasına yönelik Cumhurbaşkanlığı tezkeresi, TBMM Umumi Kurulunda akseptans edildi.
İYİ Öğür Grubu namına konuşan İstanbul Saylav Abdul Ahat Andican, 27 Eylül 2020’da başlayıp Azerbaycan ordusunun bilcümle cephelerde mukassi zaferiyle sonuçlanan Karabağ Savaşı’nın üzerinden iki sene geçtiğini anımsattı. Elde ettiği nazik başarı amacıyla Azerbaycan ve Türkiye’nin kutlanması gerektiğini belirten Andican, galibiyet sarhoşluğu içerisinde hamasi nutuklar kovmak hesabına bölgedeki gelişmelerin gerçekçi tıpkısı bakış açısıyla değerlendirilmesi gerektiğine meni etti.
Andican, “Ecnebi devlet veya milletlerin pasaport mandalığı dedikleri bu politikanın devamı halinde Rusya, mail aynı gelecekte Karabağ’de hazar gücü kendisine değil, zat vatandaşlarının güvenliğini sağlayıcı bir ağırbaşlı haline dönüşecektir. Bu durumda Karabağ meselesinin tarafları Azerbaycan ve Ermenistan değil, Azerbaycan ve Rusya olacaktır. Rusya’nın Ukrayna problemi bitmeme ettikçe bu acı şu anda rafta duruyor ama Ukrayna meselesini zat istediği şekilde sonuçlandıran Rusya’nın elan ahir hedeflerinden birisi Karabağ’birlikte benzeri Osetya veya Abhazya görüntülemek olması kuvvetle muhtemeldir.” diye niteleyerek konuştu.
İYİ Partili Andican, partisinin tezkereye “peki” oyu vereceğini belirtti.
“Gâh lehçe ve küresel güçlerin olduğu aşikar”
MHP Grubu namına bayram düz Kayseri Saylav İsmail Özdemir, Mehmetçiğin, Türkiye ile Azerbaycan Ortada Stratejik Paydaşlık ve Aykırı Müzaheret Anlaşması uyarınca Türkiye’nin mesul olduğu alanlarda başarıyla çalışmalarını sürdürdüğünü anlattı.
Türkiye’nin, yaşanan gerilim döneminde gelişigüzel fırsatta Azerbaycan’ın yanı sıra olan tutumunu pekiştirdiğini ve alelhusus Ermenistan’ı uğraş sonrası imzalanan anlaşmaya akıllıca davranmaya nida ettiğini, Rusya’nın de bu niyette olduğunun görüldüğünü anlatım fail Özdemir, “Ancak Ermenistan’ı bölgenin tarihi ve edimsel gerçeklerinden vermek talip gâh bölgesel ve toptan güçlerin olduğu da aşikardır, bunların başında birlikte Ermeni diasporasının ciddi hayatiyet yürüttüğü ESIR ve Fransa gelmektedir.” diye niteleyerek konuştu.
Rusya, Ermenistan ve Azerbaycan’ın 2020’da imzalanan anlaşmanın şartlarına uyulması üstüne uygun olduklarını belirten Özdemir, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Heves edilen Ermenistan’ın bölgede gerilim çıkaran öz unsurları ve bölge dışından gelen özge terör gruplarına derbent vermemesi, biran evvel üstelik taahhütlerini namına getirmesidir. Bu çabalar sergilenirken askerlerimizin Moskof asayiş güçleriyle yanında yürüttüğü faaliyetlerin, bölgenin düzenlilik, balans ve barışına olan katkısının sürmesi gerektiği kanaatini taşıyoruz. Mehmetçiğin Kafkasya bölgesinde enerjik yaşayış göstermesinin ülkemizin erdemli menfaatine hizmet ettiği hakikati bize bakarak açıktır. Bunun yanında Azerbaycan ile olan ilişkilerimizin elan istikbal tıpkı seviyeye ulaşması ve kapsamının genişlemesine yönelik atılmış ve atılacak rastgele nev adımın üstelik arkasında olduğunu belirtmemiz gerekir.”
MHP’li Özdemir, tezkereye “peki” oyu kullanacaklarını söyledi.
“İran bile Zengezur Koridoru’nun açılmasını istemiyor”
HDP Grubu hesabına konuşan Diyarbakır Milletvekili Hişyar Özsoy, öğür adına elan geçmiş askeri tezkerelerde olduğu kabil bu tezkereye de “yararlı” oyu vereceklerini belirtti.
Türkiye’nin hem Azerbaycan hem de Ermenistan ile iyi münasebat yürütmesi gerektiğini söyleyen Özsoy, “Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin sunma büyük hatası seçme iki halka kardeş ahali üzere bakmamasıdır. Zaten bakmış olsaydı, acemi Paşinyan-Aliyev toplantısı Soçi’bile Putin’in karı sahipliğinde değil, ihtimal bile Türkiye’nin familya sahipliğinde İstanbul’bile, Ankara’birlikte evet üstelik Kars’ta, Erzurum’birlikte yapılabilirdi. Türkiye bu fırsatı kaçırmıştır. Rusya, hiçbir dönemde ihtimal olmadığı büyüklüğünde Güney Kafkasya’ya yerleşmiştir. Şu dakika Rusya’nın iki dudağının beyninde kalmış aynı kaderleri var Azerilerin ve Ermenilerin; herkese esbak olsun.” sözlerini sarfiyat etti.
CHP Grubu hesabına yaptığı konuşmada Eskişehir Milletvekili Yengi Çakırözer, öğür adına tezkereye “peki” oyu kullanacaklarını dile getirerek, “Bu tezkereyi, Azerbaycan ile olan dayanışmamızı, muadele anlayışımızı göstermesi, pekiştirmesi açısından, onların birlikte olduğumuzu bire bir posta elan hissettirmesi açısından serencam derece yüce görmekteyiz.” şeklinde konuştu.
Zengezur Koridoru’nun kurulmasının Ermenistan aracılığıyla sonsuz geciktirildiğini anlatan Çakırözer, İran’ın da bu koridorun açılmasını, çıkarlarına ters bularak istemediğini söyledi. Çakırözer, “Azerbaycan’dan son birliklerini daha on yıl geçmiş calip Rusya’nın demin hayatiyetli tıpkı şekilde Cenup Kafkaslar’da askeri huzur gösteriyor olmasına hepimiz ilgi etmeliyiz. Hele dahi geçmiş Gürcistan, sonraları Katliam, demincek Ukrayna’nın ayrı ayrı bölgelerine müteveccih hukuksuz engelleme ve rabıt stratejisine bakılınca Kafkaslar’daki eskimemiş Zalim varlığına ve bu varlığın gerilimlere defa açılış potansiyeline, yemeden içmeden bizim değil, eksiksiz bölgenin ve cemi dünyanın yakından eğilmesinde kâr var.” ifadelerini kullandı.
“Türk askerinin orada bulunması bölgede barışın, istikrarın temini anlamında sonuç basamak yetişkin”
YANLIŞSIZ Parti Grubu hesabına hezel alan Kayseri Milletvekili İsmail Emrah Karayel, Türkiye’nin Kuma Dalan yoluyla bölgenin güvenliğine, istikrarına ve ortalık ortada güven inşasına katkı sağladığını belirterek, “TSK personelinin Ortak Şekil’deki görevlerine bitmeme etmesi Türkiye’nin bölgedeki faal ve pozitif rolünün ve milli menfaatlerimizin gereğidir.” diyerek konuştu.
Karayel, iki ülke arasındaki kardeşliği kadimleştiren Azerbaycan tezkeresiyle TSK yoluyla başarıyla yürütülmekte olan görevlendirmenin bir yıl henüz devam etmesinin, iki oran için dahi şişman önem taşıdığına işaret ederek, bazen siyasi parti gruplarının tezkereye müspet yönde düşünce kullanacağını açıklamasından duyduğu memnuniyeti anlatım etti.
Tezkerenin uzatılmasının sebep cesim olduğuna değinen Karayel, “12 Ilkgüz’birlikte tün saatlerinde Ermeniler vasıtasıyla başlatılan ofans ve bunun neticesinde Daşkesen, Kelbecer ve Laçın bölgelerinde Azeri kardeşlerimizin, Azerbaycan askerlerinin karşılık vermesi neticesinde Azerbaycan’dan 80 şehit verilmesi ve Ermeni eliyle de 240 askerin cansız olması esasta burada barışın ne kadar kırılgan olduğunu bize tıpkısı el henüz ifade etmektedir. O anlamda Türk askerinin orada bulunması hem cömert Azerbaycan’a aynı cesaret sağlanması hem bile bu bölgede barışın, istikrarın temini anlamında son kademe muhteşem.” dedi.
AK Partili Karayel, kardeşliğin tek taraflı olmayacağına dikkati çekerek, “Ermenistan, Birinci Dünya Savaşı’nın böylece şu anki Türkiye toprakları, Osmanlı sınırları içerisinde Türk halkına seçme ne büyüklüğünde ‘katliam’ diye tabir edilse de soykırıma vasıl katil faaliyetleri içerisinde bulunmuştur. Bu anlamda Hocalı’daki kırım birlikte dikkate alındığında Ermenistan’a ancak doğruluk ettiği şekilde değer verebiliriz. Onlar kardeşlikle ilgili haklarını kendileri çoktan kaybettiler, kardeşliklerini gösterirlerse Türkiye Cumhuriyeti onlara da yavaş yüzünü gösterecektir.” değerlendirmesinde bulundu.
“Yara gözyaşları bitti, şimdi neşe gözyaşları var”
CHP Grup Başkanvekili Engin Altay da şahsı namına yaptığı konuşmada, TSK’nın Azerbaycan’daki fariza süresinin uzatılması tezkeresine parti yerine “tamam” oyu vereceklerini tabir ederek, “Bacanak ve kardeş Azerbaycan’ın geleceği ve nahiye barışına katkı noktasında CHP’nin fikri nettir. YANLIŞSIZ Parti’ye da kabul oyu verecek partilere birlikte şimdiden teşekkürname etmeyi aynı vecibe biliyoruz. Azerbaycan meselesi bakir bir mesele değil. 30 almanak dağ gözyaşları bitti, deminden şenlik gözyaşları var Azerbaycan’bile.” şeklinde konuştu.
Dağlık Karabağ işgalinin sona erdirilmesinde Türkiye’nin katkılarının çok olduğunu tabir fail Altay, “Amma bu katkıyı Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin icra organının katkısı yerine görürsek falsolu yaparız.” ifadelerini kullandı.
Engin Altay, TBMM’nin o dönemde Azerbaycan’a çok cesim katkılarda bulunduğunu bile söyledi.
Görüşmelerin arkası sıra yapılan oylamada mektup akseptans edildi.
TBMM Genel Kurulunda henüz sonraları partilerin kol önerilerinin görüşmelerine geçildi.
