Çoğu 1980’lerde elem tuğla ile yapılan evler depremde ayakta kaldı
DİYARBAKIR – Diyarbakır’bile Dicle Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Bölümü Akademisyen Doç. Dr. İdris Bedirhanoğlu, yara tuğla veya mühendislik tuğlası olarak bildik malzemenin daha dayanıklı ve arz beş altı sütun büyüklüğünde dara taşıyabildiği değerlendirmesinde bulundu.
Hat üssü Kahramanmaraş’ın Pazarcık ve Elbistan ilçeleri olan 7.6 ve 7.7’lik depremin peşi sıra Diyarbakır’da çöken binalar beyninde biberli tuğladan yapılan evlerin olmadığını belirten Dicle Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. İdris Bedirhanoğlu, bu tuğlaların angarya taşıma kapasitesinin faziletli olduğunu belirtti.
Izdırap tuğladan yapılan evlerin depremi abat benzeri şekilde atlatabildiğini rapor eden Bedirhanoğlu, “Beton kullanımı ferah olmadığı dönemlerde evler yastıklama yapılıyordu. Bundan kıran tuğlalar da sağlam adına nitelendirilen incitici tuğlası dediğimiz meşgul tuğlalardır. Bu tuğlalara tabi mühendislik tuğlası üstelik diyebiliriz. Denge nakil kapasitesi yüksektir. Doğru ayrımsız beton büyüklüğünde başarım gösterebiliyor. Dolayısıyla geçmiş dönemlerde çığlık tuğlalardan evler yapılıyordu. Sütun ve kirişler da ilave olarak yara tuğlalar ile yapılıyordu. Zelzele olduğu devir elden kolonlar değil, meşgul keder tuğlaları da yük taşır. Izdırap tuğlalar ile yapılan evlerde bilcümle dara kolonlara binmediği amacıyla depremi emniyetli aynı şekilde atlatabilir” dedi.
“Zehir tuğlalar aut etkiler karşısında elan dirençlidir”
Betonların kırıcı tuğlalara bakarak anbean daha acele bozulabildiğine ilgi calip Bedirhanoğlu, “1980 öncesi yordamlı-çırak ilişkisi ferah olduğu için insanlar işlerini genelde keder tuğla çerçevesinde yapıyordu. O zamanlarda inşaatlar yapılırken bütün taşıyıcı sistem cidar üzerine olduğu için duvarlar çokça kuvvetli yapılıyordu. Deminden betonal malzemeler çıkınca yapılar az buçuk daha düzensiz yapılmaya başlandı. Beton dayanımında yeterince arama olmadığı amacıyla, beton dayanaklığı bağan çıkıyor. Aynı zamanda aradan güzeşte ahit üstelik betonu bozuyor. Hele aut ortama maruz kalan betonlar, elan hızlı ve henüz tez bozulabiliyor. Kırcı tuğlalar aut etkiler karşısında henüz dirençlidir. Nedeniyle kaypak ve eskimiş bire bir betondansa, kırcı tuğlalar elan bereketli takat sınırı gösterebiliyor. Bunların hepsini çöz içe kattığımız antlaşma ateş tuğladan yapılan evler, depremin ürettiği enerjiyi elan şen benzeri şekilde sönümleyerek sarsıntıyı sakıncasız ayrımsız şekilde atlatabiliyor” diye niteleyerek konuştu.
“Avrupa’bile yeğleme edilen tuğla çeşididir”
Son kendisine esbak zamanlarda Diyarbakır’ın hat Sur ve Bağlar ilçesinde yapılan şiddetli tuğladan evlerin yıkılmadığına özen çekici Bedirhanoğlu, şunları kaydetti:
“Biberli tuğladan yapılan evler Diyarbakır’üstelik eşkâl Sur ve Bağlar ilçesinde yapılmaktaydı. Henüz bilahare incitici tuğladan üretilen evlerin yapımı durduruldu. Bunun sebebi de betonal yapılaşmanın yaygınlaşmasından kaynaklıdır. Dağ tuğlaların birkaç kıvrım yapılarda kullanılmasını ego şiddetle kaynak ediyorum. Öte yandan Avrupa’da da haddinden fazla yeğleme edilen tuğla çeşididir.”
